Đăng kiểm xe ô tô là một quy trình bắt buộc và vô cùng quan trọng đối với mọi chủ xe, nhằm đảm bảo phương tiện luôn ở trong tình trạng an toàn kỹ thuật và đáp ứng các tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường trước khi tham gia giao thông. Việc nắm rõ các hạng mục đăng kiểm xe ô tô không chỉ giúp chủ xe chủ động chuẩn bị, tiết kiệm thời gian mà còn tránh được những rắc rối không đáng có. Bài viết này của chúng tôi tại Sài Gòn Xe Hơi sẽ đi sâu vào từng hạng mục kiểm tra chi tiết, các quy định liên quan, những khiếm khuyết được chấp nhận và những lỗi nghiêm trọng có thể khiến xe bị từ chối đăng kiểm, qua đó cung cấp cái nhìn toàn diện nhất để quý độc giả có thể tự tin mang xe đi kiểm định.
I. Tổng Quan Về Đăng Kiểm Xe Ô Tô và Tầm Quan Trọng
Đăng kiểm xe ô tô không chỉ là một thủ tục hành chính đơn thuần mà còn là lá chắn an toàn cho người điều khiển phương tiện, hành khách và cả những người tham gia giao thông khác. Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các hư hỏng tiềm ẩn, đảm bảo xe luôn vận hành ổn định và tuân thủ các quy định pháp luật.
1. Đăng kiểm xe ô tô là gì?
Đăng kiểm xe ô tô là quá trình kiểm tra, đánh giá định kỳ tình trạng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe cơ giới theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Sau khi đạt yêu cầu, xe sẽ được cấp Giấy chứng nhận Kiểm định và Tem kiểm định. Đây là điều kiện bắt buộc để xe được phép lưu hành trên đường bộ. Quá trình này được thực hiện tại các Trung tâm Đăng kiểm được cấp phép và chịu sự quản lý của Cục Đăng kiểm Việt Nam. Mỗi loại phương tiện, tùy theo niên hạn sử dụng và mục đích vận tải, sẽ có chu kỳ đăng kiểm khác nhau, đòi hỏi chủ xe phải chủ động theo dõi và thực hiện đúng thời hạn.
2. Tầm quan trọng của việc đăng kiểm định kỳ
Đăng kiểm định kỳ mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Thứ nhất, nó trực tiếp nâng cao an toàn giao thông. Một chiếc xe được kiểm định sẽ có hệ thống phanh, lái, đèn, lốp hoạt động tốt, giảm thiểu nguy cơ tai nạn do lỗi kỹ thuật. Thứ hai, việc kiểm tra khí thải giúp bảo vệ môi trường, giảm thiểu ô nhiễm không khí từ các phương tiện. Thứ ba, đăng kiểm giúp bảo vệ tài sản của chủ xe, vì việc phát hiện và khắc phục sớm các hư hỏng có thể ngăn ngừa những sự cố lớn hơn, tốn kém hơn trong tương lai. Cuối cùng, việc tuân thủ quy định đăng kiểm là nghĩa vụ pháp luật, tránh các mức phạt hành chính nặng khi xe lưu thông không đủ điều kiện.
3. Cơ sở pháp lý và các quy định liên quan
Các quy định về đăng kiểm xe ô tô ở Việt Nam được cụ thể hóa trong nhiều văn bản pháp luật, chủ yếu là Luật Giao thông đường bộ, Nghị định của Chính phủ, và đặc biệt là các Thông tư của Bộ Giao thông vận tải và Cục Đăng kiểm Việt Nam. Những văn bản này quy định rõ về chu kỳ đăng kiểm, các hạng mục kiểm tra, quy trình thực hiện, các tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng cho từng loại xe. Các quy định này thường xuyên được cập nhật, bổ sung để phù hợp với tình hình thực tiễn và tiến bộ công nghệ. Chủ xe cần thường xuyên cập nhật thông tin từ các nguồn chính thống để đảm bảo tuân thủ đúng luật pháp.
II. Các Hạng Mục Đăng Kiểm Xe Ô Tô Chi Tiết Nhất
Quy trình kiểm tra tại Trung tâm đăng kiểm được thực hiện một cách chặt chẽ, bao gồm nhiều hạng mục quan trọng nhằm đánh giá toàn diện tình trạng kỹ thuật của phương tiện. Dưới đây là phân tích chi tiết về các hạng mục đăng kiểm xe ô tô theo quy định hiện hành.
1. Hạng mục nhận dạng và tổng quát
Đây là bước đầu tiên và cơ bản nhất trong quy trình đăng kiểm. Các kiểm định viên sẽ đối chiếu thông tin trên giấy tờ xe với thực tế phương tiện.
- Biển số, số khung, số động cơ: Các thông tin này phải trùng khớp hoàn toàn với Giấy đăng ký xe (Cavet xe). Bất kỳ sự sai lệch nào cũng có thể dẫn đến việc từ chối đăng kiểm. Số khung và số động cơ phải rõ ràng, không bị tẩy xóa hay làm giả.
- Màu sơn, kiểu xe, kích thước, thùng hàng, biểu trưng: Xe phải có màu sơn, kiểu loại (sedan, SUV, bán tải…), kích thước tổng thể, và thiết kế thùng hàng (đối với xe tải) đúng với thông tin đã đăng ký. Bất kỳ thay đổi nào mà không được cấp phép đều không hợp lệ.
- Thông tin kẻ trên cửa ô tô, thành xe: Đối với xe kinh doanh vận tải, các thông tin như tên doanh nghiệp, số điện thoại, tải trọng… phải được kẻ rõ ràng và đúng quy định.
- Lỗi thường gặp và mức độ chấp nhận: Những khiếm khuyết nhỏ như màu sơn bị xước nhẹ, dán decal lên thân xe (không làm thay đổi màu sắc chủ đạo trong đăng ký) vẫn được chấp nhận. Tuy nhiên, nếu màu sơn thay đổi hoàn toàn mà chưa làm thủ tục đổi màu, hoặc kích thước xe có sự chênh lệch lớn so với đăng ký thì sẽ bị từ chối.
Giấy chứng nhận đăng kiểm xe ô tô kích thước A6 sau khi hoàn thành các hạng mục kiểm định
2. Khung, thân xe và các phần gắn trên khung
Phần khung và thân xe là nền tảng chịu lực chính của ô tô, do đó việc kiểm tra độ bền vững và tính toàn vẹn của nó là vô cùng quan trọng.
- Khung chính và các liên kết: Kiểm tra tình trạng khung xe có bị gỉ sét nghiêm trọng, nứt gãy, biến dạng hay không. Các mối hàn, đinh tán, bu lông liên kết phải chắc chắn, không lỏng lẻo. Khung xe là bộ phận cốt lõi, bất kỳ hư hỏng nghiêm trọng nào cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn.
- Thân xe, buồng lái và thùng hàng: Thân xe không được có các vết móp méo lớn, gỉ sét ăn mòn sâu gây ảnh hưởng đến kết cấu. Buồng lái phải nguyên vẹn, cửa xe đóng mở dễ dàng, khóa cửa hoạt động bình thường. Đối với xe tải, thùng hàng phải đúng quy cách, không bị cơi nới hoặc thay đổi kết cấu.
- Mâm xoay, chốt kéo, sơ mi rơ moóc (nếu có): Đối với các loại xe đầu kéo, rơ moóc, sơ mi rơ moóc, các bộ phận kết nối phải đảm bảo chắc chắn, không có dấu hiệu hư hỏng, lỏng lẻo, đảm bảo khả năng kéo và chịu tải.
- Các thay đổi kết cấu không được phép: Việc tự ý thay đổi kết cấu khung, thân xe, buồng lái hoặc thùng hàng mà không có sự cho phép của cơ quan chức năng là một trong những lỗi nghiêm trọng nhất. Ví dụ, xe tải cơi nới thùng hàng để chở quá tải sẽ bị từ chối đăng kiểm.
3. Khả năng quan sát của người lái
Tầm nhìn của người lái là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông. Các kiểm định viên sẽ chú trọng kiểm tra các yếu tố ảnh hưởng đến tầm nhìn.
- Kính chắn gió, gương chiếu hậu: Kính chắn gió phải trong suốt, không bị rạn nứt lớn, không dán phim quá tối hoặc có vật cản tầm nhìn. Gương chiếu hậu phải đầy đủ, nguyên vẹn, điều chỉnh được và phản chiếu rõ ràng phía sau.
- Tầm nhìn phía trước và hai bên: Khu vực kính chắn gió và cửa sổ hai bên tài xế không được có vật cản lớn. Các tấm chắn nắng, camera hành trình kích thước nhỏ, được lắp đặt hợp lý vẫn được chấp nhận.
- Các vật cản tầm nhìn: Những đồ vật như cản trước, cản sau, giá nóc… nếu lắp đặt vượt quá kích thước cho phép của nhà sản xuất (ví dụ: chiều dài vượt quá 4cm, chiều rộng 3cm, chiều cao 4cm so với thiết kế ban đầu) sẽ bị đánh giá là cản trở tầm nhìn và có thể bị từ chối đăng kiểm.
4. Hệ thống đèn chiếu sáng và tín hiệu
Hệ thống đèn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn khi di chuyển vào ban đêm hoặc trong điều kiện thời tiết xấu.
- Đèn pha, đèn cốt, đèn sương mù, đèn lùi, đèn phanh: Tất cả các loại đèn này phải hoạt động bình thường, cường độ sáng đủ tiêu chuẩn, không bị cháy bóng, không chập chờn. Đèn pha phải có chế độ chiếu xa và chiếu gần rõ ràng.
- Đèn xi nhan, đèn báo nguy hiểm: Đèn tín hiệu rẽ (xi nhan) và đèn báo nguy hiểm (đèn khẩn cấp) phải hoạt động đồng bộ, nhấp nháy rõ ràng, đúng màu sắc quy định.
- Tình trạng thấu kính, gương phản xạ: Thấu kính và gương phản xạ của đèn không được bị mờ, nứt vỡ lớn ảnh hưởng đến khả năng chiếu sáng. Các vết nứt nhỏ không ảnh hưởng chức năng vẫn được chấp nhận.
- Quy định về lắp đặt và thay thế đèn: Việc thay thế đèn phải sử dụng loại có cùng hình dáng, kích thước, chủng loại và không làm thay đổi kết cấu hệ thống điện. Tuyệt đối không được lắp thêm đèn chiếu sáng, đèn LED, đèn sương mù không đúng thiết kế ban đầu hoặc có cường độ sáng gây chói mắt. Đèn gầm, đèn sương mù bổ sung phải đặt dưới đèn chiếu sáng chính và có ánh sáng vàng hoặc trắng, chùm sáng hướng xuống.
5. Hệ thống bánh xe và lốp
Lốp xe là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, chịu toàn bộ tải trọng của xe. Kiểm tra lốp và bánh xe là yếu tố sống còn đối với an toàn.
- Tình trạng lốp xe (độ mòn, áp suất, gai lốp): Lốp xe không được quá mòn đến mức lộ chỉ, không bị nứt vỡ, phồng rộp, lồi lõm bất thường. Độ sâu gai lốp phải đạt tiêu chuẩn an toàn tối thiểu. Áp suất lốp phải nằm trong giới hạn khuyến nghị của nhà sản xuất, dù không đúng hoàn toàn áp suất ban đầu vẫn được chấp nhận nếu nằm trong ngưỡng an toàn.
- Vành bánh xe và lazang: Vành bánh xe không được bị cong vênh, rạn nứt, biến dạng. Trung tâm đăng kiểm sẽ không đánh giá hình dáng của lazang và vành bánh xe, miễn là chúng đảm bảo an toàn và không gây ảnh hưởng đến hệ thống khác.
- Thông số kỹ thuật lốp xe và việc thay thế: Chủ xe được phép lắp các loại lốp xe có thông số kỹ thuật (kích thước, chỉ số tải trọng, chỉ số tốc độ) do nhà sản xuất cho phép. Trung tâm đăng kiểm có thể bổ sung thông số kỹ thuật của các loại lốp xe được phép thay thế lên Giấy chứng nhận Kiểm định An toàn kỹ thuật và Bảo vệ môi trường để tạo điều kiện thuận lợi cho chủ xe.
6. Hệ thống phanh
Hệ thống phanh là tính năng an toàn chủ động quan trọng nhất của xe. Việc kiểm tra hiệu quả phanh là bắt buộc và rất nghiêm ngặt.
- Hiệu quả phanh chính và phanh tay: Xe sẽ được kiểm tra trên thiết bị chuyên dụng để đo lực phanh tác động lên từng bánh xe, đảm bảo lực phanh đạt tiêu chuẩn và phân bổ đều giữa các bánh. Phanh tay cũng phải đảm bảo khả năng giữ xe đứng yên trên dốc.
- Độ trượt ngang: Kiểm tra độ trượt ngang của xe khi phanh để đảm bảo xe không bị lệch hướng đột ngột, gây mất lái.
- Dầu phanh, ống dẫn phanh: Các kiểm định viên cũng sẽ kiểm tra mực dầu phanh, tình trạng ống dẫn phanh xem có bị rò rỉ, nứt vỡ hay không.
7. Hệ thống lái
Hệ thống lái đảm bảo khả năng điều khiển hướng di chuyển của xe một cách chính xác.
- Vô lăng, trục lái: Vô lăng phải hoạt động trơn tru, không bị kẹt. Trục lái không được có độ rơ quá lớn, đảm bảo độ chính xác khi đánh lái.
- Hệ thống trợ lực lái: Hệ thống trợ lực (thủy lực hoặc điện) phải hoạt động hiệu quả, giúp người lái dễ dàng điều khiển vô lăng.
- Độ rơ, độ chính xác: Độ rơ của vô lăng phải nằm trong giới hạn cho phép để đảm bảo phản ứng nhanh nhạy và chính xác của xe khi tài xế xoay vô lăng.
8. Hệ thống truyền lực
Hệ thống truyền lực có nhiệm vụ truyền mô-men xoắn từ động cơ đến bánh xe, giúp xe di chuyển.
- Hộp số, trục truyền động: Hộp số (số sàn, số tự động) phải hoạt động mượt mà, không có tiếng ồn bất thường, sang số dễ dàng. Trục truyền động (láp) không được bị cong, nứt, khớp nối không lỏng lẻo.
- Ly hợp (côn): Đối với xe số sàn, ly hợp phải hoạt động tốt, không bị trượt, côn cắt nhả dứt khoát.
- Cầu xe: Cầu xe phải nguyên vẹn, không rò rỉ dầu, các bánh răng bên trong hoạt động ổn định.
9. Hệ thống treo
Hệ thống treo giúp hấp thụ xung động từ mặt đường, mang lại sự êm ái cho hành khách và ổn định cho xe.
- Giảm xóc, lò xo: Giảm xóc không được bị rò rỉ dầu, lò xo không bị gãy hoặc biến dạng. Các bộ phận này phải hoạt động hiệu quả để kiểm soát dao động của xe.
- Cao su đệm, khớp nối: Các cao su đệm, khớp nối trong hệ thống treo phải nguyên vẹn, không bị lão hóa, nứt vỡ gây ra tiếng ồn hoặc giảm hiệu quả hấp thụ xung động.
10. Một số trang bị khác
Ngoài các hệ thống chính, một số trang bị khác trên xe cũng được kiểm tra để đảm bảo tính an toàn và tiện nghi cơ bản.
- Còi, dây an toàn, gạt mưa: Còi xe phải hoạt động bình thường, đủ âm lượng. Tất cả dây an toàn (tài xế và hành khách) phải hoạt động khóa và thu dây tốt. Gạt mưa phải hoạt động hiệu quả, gạt sạch nước trên kính chắn gió.
- Ghế ngồi (đặc biệt xe van): Ghế ngồi phải chắc chắn, không bị rách nát quá mức. Đối với xe van 2 chỗ, việc tự ý lắp thêm hàng ghế sau là hành vi bị cấm và sẽ bị từ chối đăng kiểm.
- Bậc lên xuống: Bậc lên xuống xe ô tô có thể bị gỉ hoặc thủng nhẹ vẫn được chấp nhận đăng kiểm. Chủ xe cũng có thể lắp đặt thêm bậc lên xuống nhưng phải đảm bảo không làm thay đổi chiều rộng và khoảng sáng gầm xe.
11. Động cơ và môi trường
Kiểm tra động cơ và các yếu tố môi trường nhằm đảm bảo xe không gây ô nhiễm quá mức.
- Mức độ phát thải khí xả: Xe sẽ được kiểm tra nồng độ khí thải (CO, HC, khói…) bằng thiết bị chuyên dụng, đảm bảo nằm trong giới hạn cho phép theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
- Tiếng ồn động cơ: Động cơ không được tạo ra tiếng ồn quá lớn, bất thường gây khó chịu hoặc vượt quá tiêu chuẩn cho phép.
- Rò rỉ nhiên liệu, dầu: Không được có dấu hiệu rò rỉ nhiên liệu, dầu động cơ, dầu hộp số hay bất kỳ chất lỏng nào khác có thể gây cháy nổ hoặc ô nhiễm môi trường.
12. Hạng mục đặc trưng cho xe ô tô điện
Với sự phát triển của xe ô tô điện, các hạng mục kiểm tra cũng được bổ sung để phù hợp với đặc thù công nghệ này.
- Kiểm tra pin, hệ thống sạc: Tình trạng pin (không bị phồng rộp, hư hại vật lý), các cổng sạc, cáp sạc và hệ thống quản lý pin đều được kiểm tra.
- Hệ thống an toàn điện cao áp: Kiểm tra các bộ phận liên quan đến hệ thống điện cao áp, đảm bảo không có rò rỉ điện, các kết nối an toàn.
III. Các Khiếm Khuyết Nhẹ Được Chấp Nhận Đăng Kiểm
Không phải mọi khiếm khuyết trên xe đều dẫn đến việc từ chối đăng kiểm. Một số lỗi nhỏ, không ảnh hưởng đến tính an toàn và môi trường vẫn sẽ được chấp nhận. Việc hiểu rõ những điểm này giúp chủ xe tránh lo lắng không cần thiết và tiết kiệm chi phí sửa chữa.
1. Vấn đề về màu sơn xe
Khi đăng kiểm, nếu màu sơn của xe không hoàn toàn trùng khớp với màu sơn được ghi trong Giấy đăng ký xe (ví dụ có một số vết xước, bạc màu nhẹ) vẫn có thể được chấp nhận. Ngay cả việc chủ xe dán decal lên thân và vỏ xe (không làm thay đổi màu sắc chủ đạo và không mang tính chất quảng cáo vượt quá quy định) cũng được phép. Điều quan trọng là tổng thể màu sắc và nhận dạng xe vẫn phải rõ ràng và không bị biến đổi hoàn toàn so với đăng ký ban đầu.
2. Các hư hại nhỏ ở thân vỏ, buồng lái và thùng hàng
Xe có thể bị lọt khí từ động cơ hoặc khí xả lọt vào buồng lái, khoang xe ở mức độ nhẹ nhưng không gây nguy hiểm trực tiếp cho sức khỏe vẫn được xem xét chấp nhận. Tương tự, nếu xe bị xước lớp sơn phủ bên ngoài mà không bị móp méo sâu, không ảnh hưởng đến nhận dạng xe hoặc kết cấu chịu lực, xe vẫn sẽ được cấp đăng kiểm. Việc thay thế lưới tản nhiệt và mặt ca lăng bằng loại có cùng kích thước, hình dáng và vật liệu như ban đầu, không làm thay đổi kết cấu xe cũng là lỗi nhẹ được bỏ qua. Đối với xe tải lâu năm, việc thay phần tôn bọc thùng hàng bằng tôn mới hiện đại hơn nhưng không làm thay đổi khối lượng, kích thước và kết cấu so với thùng hàng nguyên bản cũng được chấp thuận. Xe tải khung mui, phủ bạt nếu lắp thêm tôn để che mưa nắng phải tuân thủ đúng hướng dẫn của Bộ Giao thông vận tải và không làm thay đổi các thông số kỹ thuật cốt lõi.
3. Tình trạng bậc lên xuống xe
Bậc lên xuống xe ô tô có thể bị gỉ sét hoặc thủng một vài vị trí nhỏ vẫn được chấp nhận đăng kiểm, miễn là nó không gây nguy hiểm cho người sử dụng khi lên xuống xe. Chủ xe cũng có thể lắp đặt thêm bậc lên xuống mới hoặc thay thế bậc cũ, tuy nhiên cần đảm bảo rằng việc này không làm thay đổi chiều rộng tổng thể của xe và không ảnh hưởng đến khoảng sáng gầm xe.
4. Thiết bị hỗ trợ tầm nhìn (camera hành trình, tấm chắn nắng)
Chủ xe được phép lắp thêm một số vật hỗ trợ tầm nhìn của lái xe ở trước mặt hoặc hai bên như tấm chắn nắng, camera hành trình. Các thiết bị này phải được lắp đặt hợp lý, không gây cản trở nghiêm trọng đến tầm nhìn của tài xế và không làm ảnh hưởng đến việc điều khiển xe. Việc lắp đặt phải đảm bảo chắc chắn, không lỏng lẻo khi xe di chuyển.
5. Lỗi nhỏ ở đèn chiếu sáng
Trường hợp xe có một số vấn đề nhỏ về đèn chiếu sáng như thấu kính hoặc gương phản xạ bị mờ, nứt nhẹ (không ảnh hưởng đến cường độ và hướng chiếu sáng) vẫn được chấp nhận đăng kiểm. Nếu chủ xe muốn thay đèn chiếu sáng mới, cần chọn loại có cùng hình dáng, kích thước, chủng loại và quan trọng là không làm thay đổi kết cấu hệ thống điện của ô tô. Nếu lắp thêm đèn gầm, đèn sương mù, chúng phải được đặt ở vị trí bên dưới đèn chiếu sáng chính, có ánh sáng vàng hoặc trắng và chùm sáng phải hướng xuống phía dưới, không gây chói mắt cho phương tiện đi ngược chiều.
6. Áp suất lốp và lựa chọn lốp thay thế
Áp suất lốp xe không đúng hoàn toàn như ban đầu nhưng vẫn nằm trong giới hạn an toàn cho phép của nhà sản xuất vẫn sẽ được cấp đăng kiểm. Chủ xe có thể lắp các loại lốp xe có thông số kỹ thuật do nhà sản xuất cung cấp hoặc khuyến nghị. Trung tâm đăng kiểm sẽ không kiểm tra cũng như đánh giá hình dáng của lazang và vành bánh xe, miễn là chúng đảm bảo an toàn. Các thông số kỹ thuật của lốp xe được phép thay thế có thể được bổ sung trên Giấy chứng nhận Kiểm định An toàn kỹ thuật và Bảo vệ môi trường để chủ xe tiện theo dõi.
IV. Các Lỗi Nghiêm Trọng Khiến Xe Bị Từ Chối Đăng Kiểm
Bên cạnh những khiếm khuyết nhỏ được bỏ qua, có những lỗi nghiêm trọng mà nếu xe mắc phải, chắc chắn sẽ bị từ chối đăng kiểm. Những lỗi này thường liên quan đến an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường hoặc vi phạm các quy định về kết cấu phương tiện.
1. Không lắp đặt thiết bị giám sát hành trình
Theo quy định tại Nghị định số 91/2009/NĐ-CP (và các sửa đổi, bổ sung sau này), một số loại xe đặc thù bắt buộc phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình hay còn gọi là hộp đen ô tô. Các loại xe này bao gồm xe khách, xe buýt, xe hợp đồng vận chuyển hành khách, xe vận chuyển khách du lịch và xe container. Mục đích của quy định này là để quản lý và giám sát chặt chẽ hoạt động vận tải, đảm bảo an toàn giao thông. Những loại xe thuộc diện bắt buộc này nếu không có hoặc thiết bị không hoạt động sẽ bị từ chối đăng kiểm ngay lập tức.
Ô tô bị từ chối đăng kiểm do thiếu thiết bị giám sát hành trình, một trong các hạng mục kiểm tra
2. Điều chỉnh, sửa đổi hệ thống đèn xe không đúng quy định
Hệ thống đèn xe được thiết kế theo tiêu chuẩn an toàn và hiệu quả chiếu sáng nhất định. Việc chủ xe tự ý lắp thêm hệ thống đèn không đúng với thiết kế ban đầu của xe là hành vi vi phạm nghiêm trọng. Điều này bao gồm việc lắp thêm đèn LED, đèn sương mù, đèn phía sau hoặc bất kỳ loại đèn nào khác mà không theo quy định của nhà sản xuất và pháp luật. Những thay đổi này có thể gây chói mắt cho người đi đường khác, làm mất an toàn giao thông. Theo Khoản 2, Điều 15 của Luật Giao thông đường bộ, hành vi này có thể bị phạt hành chính và xe sẽ bị từ chối đăng kiểm cho đến khi được khôi phục về trạng thái ban đầu.
Kiểm tra đèn xe: Điều chỉnh hệ thống chiếu sáng xe ô tô sai quy định sẽ không được duyệt các hạng mục đăng kiểm
3. Lắp thêm ghế đối với xe van 2 chỗ hoặc xe tải
Xe van 2 chỗ hoặc các loại xe tải được thiết kế với số lượng ghế ngồi cố định để phục vụ mục đích vận tải hàng hóa. Chủ sở hữu thường có ý định lắp thêm hàng ghế sau để tăng khả năng chở người, nhưng đây là hành vi thay đổi kết cấu xe trái phép. Việc này không chỉ khiến xe bị từ chối đăng kiểm mà còn có thể bị xử phạt hành chính rất nặng, từ 6.000.000 – 8.000.000 đồng, và bắt buộc phải khôi phục lại thiết kế ban đầu của xe. Điều này nhằm đảm bảo đúng mục đích sử dụng và an toàn cho hành khách.
Xe van tự ý lắp thêm ghế phụ, vi phạm các hạng mục đăng kiểm về kết cấu xe
4. Thay đổi cấu trúc, kích thước xe (cơi nới thùng hàng)
Đối với các loại xe tải, việc cơi nới thùng hàng để vận chuyển được nhiều hàng hóa hơn là một hành vi vi phạm phổ biến. Điều này làm thay đổi kích thước, trọng lượng và thông số kỹ thuật không đúng với thiết kế của nhà sản xuất và các quy định pháp luật. Việc thay đổi cấu trúc xe như vậy không chỉ gây mất an toàn khi vận hành (do thay đổi trọng tâm, khả năng chịu tải) mà còn gây hư hại hạ tầng giao thông. Xe có dấu hiệu cơi nới thùng hàng sẽ bị từ chối đăng kiểm và bắt buộc chủ xe phải khôi phục lại hiện trạng ban đầu mới được kiểm định lại.
Xe tải cơi nới thùng hàng không đúng thiết kế, bị từ chối đăng kiểm do thay đổi các hạng mục cơ bản
5. Chưa thanh toán phí phạt nguội
Hiện nay, hệ thống giao thông được trang bị camera giám sát để ghi nhận các hành vi vi phạm. Nếu phương tiện vi phạm và bị phạt nguội nhưng chủ xe chưa hoàn thành việc thanh toán phí phạt theo quy định, xe sẽ không được đăng kiểm. Khi xe đến trung tâm đăng kiểm, các kiểm định viên sẽ kiểm tra trên hệ thống và nếu phát hiện còn nợ phạt nguội, quá trình kiểm tra sẽ bị dừng lại cho đến khi chủ xe hoàn thành nghĩa vụ nộp phạt. Đây là một quy định nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật giao thông.
6. Lắp các đồ vật chắn tầm nhìn hoặc vượt quá kích thước cho phép
Việc lắp thêm các đồ vật như cản trước, cản sau, giá nóc hoặc các linh kiện khác mà vượt quá kích thước thực tế của xe theo thiết kế ban đầu (ví dụ: chiều dài vượt 4cm, chiều rộng 3cm và chiều cao 4cm) sẽ bị xem là vi phạm. Những phụ kiện này không chỉ gây cản trở tầm nhìn của người lái mà còn có thể làm tăng nguy hiểm khi xảy ra va chạm. Tương tự, các phụ kiện như cánh gió phía sau, vè che mưa, bậc lên xuống xe (nếu thay đổi quá lớn), cụm đèn, mâm (vành), mặt ca lăng… nếu không đúng quy định về kích thước, vật liệu hoặc ảnh hưởng đến an toàn đều có thể khiến xe không được cấp Giấy đăng kiểm.
V. Chuẩn Bị Toàn Diện Để Đăng Kiểm Xe Ô Tô Thuận Lợi
Để quá trình đăng kiểm diễn ra thuận lợi, nhanh chóng và không gặp trở ngại, chủ xe cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi đưa phương tiện đến trung tâm. Sự chuẩn bị này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn đảm bảo xe đạt tiêu chuẩn ngay từ lần kiểm tra đầu tiên.
1. Kiểm tra tổng thể xe trước khi đi đăng kiểm
Đây là bước quan trọng nhất mà mọi chủ xe cần thực hiện. Hãy tự kiểm tra hoặc mang xe đến gara uy tín để kiểm tra toàn bộ các hạng mục đăng kiểm xe ô tô cơ bản. Đặc biệt chú ý đến:
- Hệ thống chiếu sáng và tín hiệu: Đèn pha, cốt, xi nhan, đèn phanh, đèn lùi phải hoạt động tốt, không cháy bóng, không chập chờn.
- Hệ thống phanh: Đảm bảo phanh ăn, không bị kêu, dầu phanh đủ mức.
- Hệ thống lái: Vô lăng không có độ rơ lớn, đánh lái nhẹ nhàng.
- Lốp xe: Kiểm tra độ mòn, áp suất lốp, không có vết nứt, thủng.
- Động cơ: Đảm bảo động cơ hoạt động ổn định, không có tiếng ồn lạ, không rò rỉ dầu hoặc nước làm mát.
- Kính chắn gió và gương chiếu hậu: Không rạn nứt lớn, đảm bảo tầm nhìn.
- Các phụ kiện: Đảm bảo không có phụ kiện lắp thêm vượt quá kích thước cho phép, đặc biệt là cản, giá nóc.
- Khí thải: Nếu xe đã cũ, nên bảo dưỡng động cơ để đảm bảo đạt tiêu chuẩn khí thải.
- Vệ sinh xe: Xe sạch sẽ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho kiểm định viên.
2. Mang đầy đủ giấy tờ cần thiết
Trước khi đi, hãy chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ sau:
- Giấy đăng ký xe (Cavet xe) bản gốc hoặc bản sao có xác nhận của tổ chức tín dụng (nếu xe đang thế chấp).
- Giấy tờ tùy thân của chủ xe (CMND/CCCD).
- Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe còn hiệu lực.
- Đối với xe kinh doanh vận tải, cần có thêm Giấy phép kinh doanh vận tải.
- Giấy chứng nhận kiểm định và Tem kiểm định lần trước (nếu có).
3. Đặt lịch hẹn và lựa chọn trung tâm đăng kiểm uy tín
Để tránh tình trạng chờ đợi lâu, đặc biệt vào các dịp cao điểm, bạn nên đặt lịch hẹn trước với trung tâm đăng kiểm. Việc lựa chọn trung tâm đăng kiểm uy tín, có cơ sở vật chất hiện đại và đội ngũ kiểm định viên chuyên nghiệp cũng góp phần giúp quá trình đăng kiểm diễn ra minh bạch, khách quan. Bạn có thể tham khảo ý kiến từ bạn bè, người thân hoặc các diễn đàn ô tô để tìm được địa chỉ phù hợp.
4. Những lưu ý quan trọng khác
- Thời hạn đăng kiểm: Luôn chú ý thời hạn đăng kiểm ghi trên Tem kiểm định và Giấy chứng nhận. Tuyệt đối không để xe hết hạn đăng kiểm rồi mới đi, vì sẽ bị xử phạt nặng khi lưu thông trên đường.
- Phạt nguội: Tra cứu và thanh toán tất cả các khoản phạt nguội (nếu có) trước khi đi đăng kiểm.
- Thay đổi thông tin: Nếu có bất kỳ thay đổi nào về thông tin xe (màu sắc, cải tạo…) mà chưa làm thủ tục đổi giấy tờ, hãy hoàn thành trước khi đi đăng kiểm.
Việc nắm rõ các hạng mục đăng kiểm xe ô tô cũng như các quy định liên quan chắc chắn sẽ giúp chủ xe chủ động hơn rất nhiều. Hãy luôn giữ xe ở trạng thái tốt nhất và chuẩn bị kỹ lưỡng để quá trình đăng kiểm diễn ra thuận lợi, đảm bảo an toàn cho chính bạn và những người xung quanh.
